MUSTAFA KÖKER
LONDRA
Son yıllarda kırmızı et ile tanışan Çin halkı, Avrupa’da fast food üretiminde kullanılan kuzu etinini sekteye uğrattı. Et üreticilerinin Çin’e yönelmesi, Avrupa’da kuzu etini altın gibi kıymetlendirdi.
Çin’in dış dünyaya entegrasyonu beraberinde farklı sektörlerde dünyanın tüketim alışkanlıklarını değiştirdi ve fiyat artışlarını getirdi.
Doyurucu ve besleyici olması nedeniyle Avrupa’da fazlaca tükettiği döner kebap sektörü, kuzu eti yerine farklı et ürünlerine yönelmeye başladı.
Avrupa ülkelerinin kuzu eti ihtiyacının yaklaşık yüzde 70’ini karşılayan Avusturalya ile Yeni Zelanda, Çin’in pazara girmesiyle birlikte Avrupa’ya yaptığı ihracatı kıstı. Avrupa ülkelerinin kuzu eti üretimi, tüketimi karşılamamaması nedeniyle döner üreticileri alışılmış damak zevinin dışında et ürünleri kullanmaya yöneldi.
İngiltere’nin önemli et ve döner üretim firmalarından Vatan Catering Direktörü Tuncel Nalbantoğlu, ciddi bir kuzu eti krizi yaşandığına dikkat çekerek, dana eti ürünlerine yöneldiklerini açıkladı.
KIRMIZI ETİN 300 MİLYONLUK YENİ PAZARI
Nalbantoğlu, Dünya kuzu eti üretiminin bugüne kadar Yeni Zelanda, Avusturalya, İngiltere gibi ülkelerden karşılandığına işaret ederek, üretici ülkelerin Çin ihracat rotasını Çin ve Hong Kong’a çevirmesiyle birlikte Avrupa ülkelerinde kuzu eti sıkıntısının baş gösterdiğini vurguladı. Çin’de son yıllarda 300 milyonluk bir nüfusun kırmızı et tüketmeye başlamı üzerine üretici ülkelerin tüm üretimlerini bu ülkeye ihraç ettiklerini hatırlatan Nalbantoğlu, “Yüksek fiyat ve hazır pazar nedeniyle kuzu eti Çin’e gidiyor” dedi.
FİYAT YÜKSEK KUZU ETİ YOK
Avusturalya’dan Avrupa’ya artık hiç kuzu eti gelmediğini, Yeni Zelanda’dan az miktarda temin edebildiklerinin altını çizen Tuncel Nalbantoğlu, “Çin son dönemde dana eti de tüketmeye başladı. Et fiyatları normalin üzerinde arttığı için özellikle dönerde kullanacağımız eti bulmakta zorlanıyoruz. Çin daha tecrübeli ve planlı şekilde kuzu eti ithalatına başladığı için üreticiler bu ülkeyi tercih ediyor ve kuzu eti fiyatları astronomik olarak yükseldi. Son bir yıl içinde kuzu eti fiyatlarında yüzde 40’a varan fiyat artışı oldu. Döner üretiminde kullandığımız etin kilosunu geçen yıl 2,50 sterline alıyorduk, şimdi 3,70 sterline kadar yükseldi. Yüksek ücret ödersek belki istediğimiz kadar et temin edebiliriz ama bunu ürettiğimiz dönerlere yansıtamayacağımızdan alternatif ürünlere yönelmek zorunda kalıyoruz” şeklinde konuştu.
EN UCUZ FAST FOOD DÖNER KEBAP
Avrupa ülkelerindeki kuzu eti üretiminin, kendi tüketimine yetmediğini, belirten Nalbantoğlu, evlerde tüketim için et darlığı söz konusu olmadığını, yüksek ücretle istendiği kadar et temin edinilebileceğini ancak döner gibi fast-food sektöründe kullanılacak et ürünlerini temin etmekte büyük sorun yaşandığını anlattı.
Dönerin, mevcut fast-food ürünleri içerisinde en ucuz yemek olduğunu bildiren Tuncel Nalbantoğlu, “İngiltere’de bir ‘fish and chips’ paket aldığınızda ortalama 9 sterlin ödüyorsunuz. Oysa hala dönerin porsiyonu 5, 6 sterlini geçmiyor. Bu sektör bu şekilde daha uzun yaşayamaz. Birçok kebap restorantı kâr etmeden günü kurtarmaya çalışıyor.
Kuzu et mamulleri yeterli oranda temin edilemediği ve pahalı olduğu için artık döner üretiminde dana eti kullanmaya başladık. Sadece kuzu etinden üretilmiş döner bulmak imkansız hale geliyor. Döner üretiminde kullandığımız kuzu ciğeri gibi ürünlerin kilosunu 1,20 – 1,30 sterline alıyorduk, şimdi kilosu 2,5 – 4 hatta 5 sterlin. Ciddi bir et sıkıntısı mevcut” diyerek konunun ciddiyetine dikkat çekti.
ÇÖZÜM AVRUPA’DA KUZU ÜRETİMİNİN ARTIRILMASI
Çin’in kuzu eti tüketiminden artık vazgeçmesinin söz konusu olmayacağının altını çizen Nalbantoğlu konuyla ilgili önerisi ise şöyle: “Çözüm olararak sadece kuzu eti üretiminin Avrupa’da artırılması gerekiyor. Üretimin artırılması ise uzun bir süreç ister. Daha önce yüzde 80’e kadar kuzu eti ihtiyacımızı Yeni Zelanda’dan temin ediyorduk, bu rakam yüzde 30’lara kadar düştü. Şimdi İngiltere üretiminden ihtiyacımızı temin etmeye çalışıyoruz ama talep ettiğimizin üçte birini alabiliyoruz. Et firmalarının, uzun yıllara varan ticari ilişkilerimiz nedeniyle bizleri kollaması da yeterli olmuyor.”
Güncelleme Tarihi: 10 Haziran 2018, 04:20
