BİŞKEK (AA) - Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) Dönem Başkanı Kırgızistan, Avrasya Ekonomik Yüksek Konseyi (AEYK) toplantısına ev sahipliği yaptı.
Başkent Bişkek'teki Cumhurbaşkanlığı Konut Evleri Kongre Salonu'nda düzenlenen yıl sonu heyetler arası toplantıda, üye ülkelerdeki ekonomik durum değerlendirildi.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov'un başkanlığındaki toplantıya, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenkov, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve gözlemci ülkelerden Özbekistan Başbakanı Abdulla Aripov katıldı.
- "Birlikteki ekonomik durum 'istikrarlı'"
Dönem Başkanı Caparov, yaptığı konuşmada, Avrasya Ekonomik Birliği üye ülke devletlerindeki ekonomik durumunun "istikrarlı" olduğunu belirterek, Kırgızistan'ın AEB üye ülkeleriyle karşılıklı ticaretinin bu yılın üç çeyreğinde yüzde 30, bu ülkelere ihracatının ise yüzde 40'tan fazla arttığını söyledi.
Caparov, bu yıl İran İslam Cumhuriyeti ile bir serbest ticaret bölgesinin kurulmasını sağlayan protokolün yürürlüğe girdiğini, Endonezya Cumhuriyeti ile bir serbest ticaret bölgesi anlaşmasının imzalanmasına ilişkin müzakere süreci başlatıldığını ve Birleşik Arap Emirlikleri ile de bir serbest ticaret bölgesi oluşturulması konusunda müzakerelere başlama girişiminde bulunulduğunu aktardı.
- "Küresel enflasyonun olumsuz etkisi en aza indirilmeli"
Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, dış faktörlerin baskısına rağmen, Kazakistan'ın AEB ülkeleriyle olan ticaret hacminin bu yıl ocak-ekim döneminde yüzde 7'den fazla artarak, 23 milyar dolara ulaştığını bildirdi.
Büyük ölçekli ortak projeler hayata geçirildiğini ve karşılıklı ulusal para birimlerinin kullanımının payının arttığını kaydeden Tokayev, küresel enflasyonun ülke ekonomilerinin üzerindeki olumsuz etkisinin en aza indirilmesi gerektiğini belirterek, şöyle değerlendirmede bulundu.
"Uluslararası Para Fonu (IMF) 2023 için küresel ekonomik büyüme tahminini yüzde 2,7'ye, Dünya Ticaret Örgütü ise yüzde 1'e düşürdü. Avrasya Ekonomik Komisyonu'na göre, AEB ülkelerinde tüketici fiyatları yükselmeye devam ediyor. Birlik içinde ekim ayında enflasyon yüzde 11,5 olarak gerçekleşti. Ana artış, gıda ve gıda dışı ürünlerden kaynaklanıyor. Bütün bunlar vatandaşlarımızın satın alma gücünü ve sosyal refahını önemli ölçüde etkiliyor. İyi bilinen yaptırım kısıtlamalarının tüm AEB üye devletlerinin ekonomileri üzerinde baskı oluşturduğu kabul edilmelidir. Bu nedenle Komisyon ve ülkelerimizin hükümetlerinin bu konuya özel dikkat göstermeleri ve bu yaptırım kısıtlamalarının etkisini hafifletmenin yollarını önermeleri gerekiyor."
Tokayev, Kazakistan'ın birliğin iç entegrasyonun geliştirilmesine karşı olmadığını ifade etti.
- "Birliğin iç entegrasyonunu derinleştirmeliyiz"
Belarus Devlet Başkanı Lukaşenko da birliğin iç entegrasyonunu daha da derinleştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Rusya ile Belarus'a yaptırım uygulayan Batı ülkelerinin kendisinin "siyasi krizler" ile karşı karşıya kaldığını savunan Lukaşenko, konuşmasında, entegrasyonun derinleştirilmesi için ortak üretim, ortak para kullanımı, dolardan vazgeçilmesi, gümrüklerdeki mal dolaşımının önündeki engellerin kaldırılması gerektiğinin önemine değindi.
Lukaşenko, birliğin uluslararası imajını yükseltmek için Avrasya Ekonomik Birliği (AEB), Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) ve BRICS (Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika) ülkeleriyle zirve yapılmasını önerdi.
Ermenistan Başbakanı Paşinyan da bu yılın ocak-eylül aylarında Ermenistan ile AEB ülkeleri arasındaki ticaretin cirosunun, 2021'in aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 80 artarak 3 milyar doları aştığını söyledi.
Özbekistan Başbakanı Aripov ise ülkesinin Avrasya Ekonomik Birliği ile aktif iş birliği içinde olduğunu dile getirdi.
Bu arada Avrasya Ekonomik Birliği 2023 yılı dönem başkanlığının Rusya'ya geçtiği bildirildi.
