UĞUR ASLANHAN
İSTANBUL
Türkiye'nin bayrak taşıyıcı hava yolu şirketi THY, bugün 360 uçaklık modern filosu ve 127 ülkeyi kapsayan uçuş ağıyla, gökyüzündeki 87. yılını kutluyor.
THY Basın Müşavirliği'nden yapılan açıklamaya göre, ay yıldızlı bayrağı ilk kez 1933 yılında, toplam 23 koltuk kapasitesine sahip 5 uçaklık filosuyla taşımaya başlayan küresel marka, bugün 360 uçaklık modern bir filoya ve 127 ülkeyi kapsayan uçuş ağına ulaştı.
Operasyonlarına ilk olarak, "Devlet Hava Yolları İşletmesi" adıyla İstanbul Atatürk Havalimanı'nda (eski adıyla Yeşilköy Havalimanı) başlayan THY, 1943- 1945 yılları arasında filosuna kattığı yeni uçaklarla bugünkü başarının temellerini attı.
Yolcu kapasitesinin ve hedeflerin büyümesiyle birlikte bayrak taşıyıcı, ilk yurt dışı seferini 1947 yılında, Ankara-İstanbul-Atina hattında gerçekleştirdi. TC-ABA tescil kodlu DC-3 uçağı ile gerçekleştirilen uçuş, toplamda 2 saat 40 dakika sürdü. THY, ilk Atina seferinden 4 yıl sonra, 1951 yılında Lefkoşa, Beyrut ve Kahire ile uluslararası uçuş noktalarını genişletti. 1960'lı yıllara gelindiğinde Türkiye pazarında kazandığı deneyim ile yurt dışı operasyonlarında başarılı bir strateji oluşturan bayrak taşıyıcı, henüz o yıllarda Avrupa’da adından söz ettirmeyi başardı.
Jet motorlu uçakların gökyüzünde görülmeye başlamasıyla birlikte THY'nin başarı yolculuğu da hız kazandı. Kuruluşunun 50. yılı olan 1983'te, 30 uçaklık filosu ve 4 bin 37 koltuk kapasitesiyle 3 farklı kıtaya uçuş gerçekleştiren THY, bu önemli yılı 2,5 milyon yolcu ve 30 bin ton kargo taşıyarak tamamladı. Yolcularının seyahat deneyimine yüksek derecede önem veren şirket, her ay milyonlarca yolcusuna sunduğu "Skylife" dergisini de ilk kez 1983 yılında "THY Magazin" adıyla yayınladı.
Küresel havacılık sektöründe yaşanan duraklama ve gerilemenin aksine THY, 2000’li yılların ilk döneminde yeni yatırımlar, açılan hatlar ve genişleyen filosu ile önemli bir büyüme sürecine girdi. Bayrak taşıyıcı, bu değişim sürecinde yalnızca yolcu taşıyan bir şirket olarak kalmadı ve uçak bakım onarımı, kargo taşımaları, yer hizmetleri, uçak içi koltuk ve mutfak üretimi, havacılık ve uçuş eğitimi alanlarında da diğer hava yollarına hizmet sunan bir marka konumuna geldi.
HAVACILIK TARİHİNİN EN ZORLU YILI: 2020
Uçuş ağını 2020 yılı itibarıyla 127 ülke ve 322 destinasyona kadar genişleten, 2019 yılında 74 milyonun üzerinde yolcu taşıyan THY, 87. kuruluş yılını yerde kutluyor. THY'nin büyük hedefleri gerçekleştirmek ve yeni rekorlar kırmak için başladığı 2020 yılı, tüm dünyayı derinden etkileyen yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle havacılık tarihinin en zorlu senesine dönüştü. Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ticari yolcu uçuşları durma noktasına geldi.
Koronavirüs salgını sürecinde diğer ülkelere nazaran daha başarılı bir süreç geçiren Türkiye'nin bu başarısında THY'nin da önemi katkısı oldu. İş, eğitim ya da tatil amacıyla yurt dışında bulunan ve uçuşların durması sonrası bulundukları ülkede mahsur kalan on binlerce vatandaş, THY'nin tahliye uçuşlar ile yurda getirildi.
Öte yandan hava kargo taşıyıcısı Turkish Cargo, uluslararası gıda ve medikal ürün/ilaç zincirine katkı sağlayan önemli uçuşlar gerçekleştirdi.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı’nın ihtiyaç sahibi ülkelere gönderdiği birçok yardım malzemesini de yine Turkish Cargo taşıdı.
"KARŞILAŞTIĞIMIZ ZORLUKLAR BİZİ GÜÇLENDİRİYOR"
Açıklamada görüşlerine yer verilen THY Yönetim Kurulu ve İcra Komitesi Başkanı İlker Aycı, bundan 87 yıl önce yola çıktıklarında gökyüzünde yalnızca 23 misafirlerini ağırlayabilecekleri 5 uçaklarının olduğunu anımsattı.
Bugün dünyanın en köklü, en iyi hava yolu şirketleri arasında olduklarının altını çizen Aycı, şunları kaydetti:
"Her gün yüz binlerce misafirimizi sevdiklerine kavuşturabileceğimiz bir kapasiteye sahibiz. THY'nin yıldan yıla artan bu başarısının kaynağında taşıdığımız ay yıldızlı bayrağımıza duyduğumuz sevgi ve sorumluluk var. Elbette 87. yılımızı yerde kutluyor olmaktan mutsuzuz ancak tüm dünyanın yaşadığı ve en çok havacılık sektörünü etkileyen bu zorlu süreci de atlatacak, gurur yolculuğumuza devam edeceğiz. Gökyüzündeki 87 yıllık yolculuğumuz boyunca nice fırtınalı günler yaşadık, nice zor zamanları atlatıp bayrağımızı daha güçlü şekilde dalgalandırdık. Karşılaştığımız bu zorluk da bize güç katacak, çok şey öğrenecek, 90 ve 100. yıl dönümümüzde küresel hava yolu endüstrisinde daha iyi bir konumda olacağız."
THY Basın Müşaviri Yahya Üstün de Twitter'daki hesabından, şu paylaşımda bulundu:
"Çok isterdik bugünü bulutların üzerinde, yüz binlerce misafirimizle kutlamayı, 87. yılımızda yerde değil gökte olmayı... Bu zorlu süreci atlattığımızda, 1933 yılında teslim aldığımız ay yıldızlı bayrağımızı daha güçlü dalgalandıracağız ve gurur yolculuğumuz devam edecek."
TÜRKİYE'NİN BAYRAK TAŞIYICISI THY, 87 YILDA KÜRESEL MARKA HALİNE GELDİ
Kuruluşunun 87. yıl dönümünü kutlayan Türkiye'nin bayrak taşıyıcısı THY, özellikle 2000'den sonra yaptığı atılımlarla dünya çapında bilinen küresel bir marka haline geldi.
Türkiye'nin milli hava yolu şirketi ve küresel markası THY, kuruluşunun 87. yıl dönümünü kutluyor. 20 Mayıs 1933'te Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı "Devlet Hava Yolları İşletmesi" olarak kurulan şirketin ilk genel müdürü ülkenin ilk Türk havacıları arasında bulunan Fesa Evrensev oldu.
İlk bütçesi 180 bin lira olan THY'nin personel sayısı; 7 pilot, 8 makinist, 8 memur ve 1 telsizci olmak üzere toplam 24 kişiden oluşuyordu. İlk filoda 2 adet 5 koltuklu King Bird, 2 adet 4 koltuklu Junkers F-13 ve 1 adet 10 koltuklu ATH-9 yer alıyordu.
Yeni uçaklarla 1936'da uçak sayısı 8'e, koltuk sayısı 64'e ulaşan THY'nin bütçesi ise bir milyon liraya yükseldi.
Devlet Hava Yolları İşletmesi, 1938'de Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü adını alarak Ulaştırma Bakanlığı'na bağlandı. Filosundaki uçak sayısını 52'ye, koltuk sayısını ise 845'e ulaşan şirket, 1945'te uçulan şehir sayısını 3'ten 19'a çıkardı.
İLK YURT DIŞI UÇUŞ 1947'DE ATİNA'YA
THY'nin ilk yurt dışı seferi Ankara-İstanbul-Atina uçuşuyla 1947'de gerçekleşti. Şirket, 1951 yılında Lefkoşa, Beyrut ve Kahire gibi yeni noktalara uçmaya başladı.
İlk hac seferlerinin başladığını 1953'te Chicago Sözleşmesi'nde yapımına karar verilen uluslararası havalimanı, İstanbul Yeşilköy'de tamamlandı ve uluslararası hava trafiğine açıldı.
Devlet Hava Yolları Umum Müdürlüğü, 6623 sayılı kanunla değiştirilerek 1953 yılında bugünkü Türk Hava Yolları ismini aldı.
ATLANTİK OKYANUSU'NU AŞAN İLK UÇUŞ 1961'DE ABD'DEN GERÇEKLEŞTİ
Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği'ne (IATA) 1956'da üye olan THY, 1957'de kapılarını yabancı sermayeye açtı ve İngiliz havayolları şirketi BOAC (British Overseas Airways Corporation) THY'ye yüzde 6,5 hisseyle ortak oldu.
Taşınan yolcu sayısı 1957'de önceki yıla göre iki kat artarak 394 bine ulaştı. 1960'ta Ankara-İstanbul-Atina-Roma yurt dışı sefer hattına Frankfurt eklendi.
THY'nin Atlantik Okyanusunu aşan ilk uçuşu 1961'de gerçekleşti. Kaptan pilotlar Zihni Barın ve Nurettin Gürün, 30 saatlik bir uçuşla Atlantik'i aşarak 2 adet F-27 tipi uçağı ABD'den İstanbul'a getirdi. Mesut Manioğlu'nun tasarladığı "Yaban Kazı", THY amblemi olarak kullanılmaya başlandı.
1964'te Brüksel, Münih ve Tel Aviv, 1965'te Amsterdam, Belgrad ve Tebriz, 1967'de Zürih, Budapeşte ve Cenevre, 1969'da Köln,1971'de Düsseldorf ve Stuttgart, 1972'de Hannover ve Hamburg, 1973'te Kopenhag, Berlin ve Nürnberg hatları açıldı.
Taşınan yolcu sayısı 1967'de 528 bin iken, 1973'te 2,5 milyona ulaştı.
1977'DE MALİYE BAKANLIĞI KARARIYLA YENİDEN MİLLİLEŞTİRİLDİ
THY'nin 20 yıl önce yabancı sermayeye açılan hisseleri, 1977'de Maliye Bakanlığı tarafından alınarak şirket yeniden millileştirildi.
Şirket, 1983'te 50. yıl dönümüne ulaştığında 3 kıtada 4 bin 37 koltuk kapasiteli 30 uçakla 30 bin ton kargo ve 2,5 milyon yolcu taşıyordu. 1984'te kamu iktisadi kuruluşu statüsüne geçen THY, 1985'te 4 adet Airbus A310'un filoya katılmasıyla Uzakdoğu ve okyanus aşırı seferlere başladı. 1987'de New York hattıyla 4. kıtaya da sefer yapılmaya başlandı.
Sermayesi 1990'da 700 milyar liraya ulaşan THY'nin yüzde 1,53'lük bölümü halka açıldı.
Airbus 340 uçaklarının katılımıyla 1933'te Tokyo'ya direkt uçuşlara ve First Class, Business Class, Ekonomi Class olmak üzere üç ayrı sınıfta hizmet sunulmaya başlandı.
Şirket, 1994'te Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na bağlandı ve iktisadi devlet teşekkülü statüsüne geçti.
1996'DA KÜRESEL BAŞARI GELDİ
THY, 1996'da www.thy.com adresini hizmete alırken, sermayesini 50 trilyon liralık büyüklüğe ulaştırdı. Airbus tarafından aynı yıl THY'ye A340 Uçaklarını Dünyada En Etkin Kullanan Havayolu Ödülü verildi.
Türkiye'ye en çok döviz getiren kuruluş olarak 1998'de İTO tarafından Altın Plaket Birincilik Ödülü'ne layık görülen THY, 1990'lı yılların sonunda ve yeni yüz yılın başında yurt dışında çok sayıda ortak ve karşılıklı uçuş anlaşması imzaladı. 2000'de ABD'de ve Uzakdoğu'da birden fazla noktaya uçuş başladı. 2001'de Sabiha Gökçen Havaalanı'ndan Ankara'ya ilk uçuş gerçekleştirildi.
Avrupa Havayolları Birliği'nin açıkladığı tüketici raporuna göre THY, 2004'te, "Avrupa'daki tüm havayolu firmaları arasında uçakları zamanında kalkan ve en az kayıp bagaj olayıyla karşılaşılan" ikinci havayolu firması oldu.
2006'da 100. uçağını filosuna katan, 2007'de havacılık sektöründe "Ulusal Kalite Ödülü"nü alan şirket, 2008'de Star Alliance'a katıldı. 2012'de 200. uçak filoya katıldı.
DÜNYADA EN FAZLA ÜLKEYE UÇAN HAVA YOLU ŞİRKETİ OLDU
THY, 2013'te dünyada en fazla noktaya uçan hava yolu şirketi oldu. Mottosunu "Dünya Daha Büyük Keşfet" olarak değiştiren şirket, bunu Kobe Bryant ve Lionel Messi'nin rol aldığı yeni reklam filmiyle duyurdu.
THY, Borissia Dortmund ve Aston Villa ile sponsorluk anlaşması imzaladı. Euroleague Basketball ile isim sponsorluğu anlaşması yaptı. Reklam filminde Dider Drogba ve Lionel Messi'yi ağırladı.
Avrupa Futbol Şampiyonası'nın 55 yıllık tarihinde bir ilki gerçekleştiren THY, 2016'da Fransa'da düzenlenen UEFA EURO 2016'nın ilk resmi hava yolu ortağı olarak UEFA ile sponsorluk anlaşması imzaladı.
Bu süreçte çeşitli kültür ve spor organizasyonlarına destek veren THY'nin marka değeri 2015'te 2,2 milyar dolara ulaştı.
ÜST ÜSTE 6 KEZ AVRUPA'NIN EN İYİSİ ÖDÜLÜ
THY, Skytrax Yolcu Tercih Ödülleri'nde 2011-2016 döneminde üst üste 5 kez Avrupa'nın En İyi Havayolu Şirketi seçildi.
Şirket, 2009-2017 yılları arasında defalarca "En İyi Business Class Özel Yolcu Salonu İkramı", "En İyi Business Class İkramı" ve "Güney Avrupa’nın En İyi Havayolu Şirketi" ödüllerine layık görüldü.
Bu süreçte internet sitesini defalarca yenileyen, mobil uygulama hayata geçiren THY, bu ve benzeri iletişim platformlarında Türkçe'nin yanı sıra İngilizce, Almanca, Arapça, Japonca, Fransızca, İtalyanca, İspanyolca, Portekizce, Korece, Çince ve Rusça gibi dillerde hizmet veriyor.
HALİHAZIRDA 360 UÇAK, 65 BIN PERSONELLE 319 NOKTAYA UÇUYOR
Bugün kuruluşunun 87. yıl dönümünü kutlayan Türkiye'nin bayrak taşıyıcısı THY, özellikle 2000'den sonra yaptığı atılımlarla dünya çapında bilinen küresel bir marka haline geldi.
Halihazırda genç filosunda 360 adet uçak bulunan THY, 127 ülkeye ve 319 noktaya (50 yurt içi, 269 uluslararası) uçuyor. Dünyanın en çok ülkesine uçan hava yolu olma özelliği taşıyan THY'nin 5 bin 432'si pilot, 12 bin 52'si kabin memuru olmak üzere 65 bin personeli bulunuyor.
Geçen yıl 74 milyondan fazla yolcu taşıyan ve 2019 sonu itibarıyla toplam varlıkları 147 milyar liraya yaklaşan THY, "Afrika'da en çok noktaya uçan havayolu" olma özelliği de taşıyor.
Güncelleme Tarihi: 09 Haziran 2020, 04:07
